![]() |
|














Siyasətin əxlaq kodeksi və siyasi lider modeli - ŞƏRH
Tarix 14.02.25, 18:06 |
|

Siyasi liderin ideal obraz və modeli məsələsi bütün dövrlərdə elmi və populyar diskussiyaların əsas mövzularından biri olub. Fəlsəfə, sosiologiya, psixologiya, tarix, politologiya və digər elmlərin tədqiqat predmeti olan “siyasi lider” məfhumuna həsr edilmiş yüzlərlə, bəlkə də minlərlə dissertasiya yazılıb. Təsadüfi deyil ki, sözügedən məfhumla bağlı müxtəlif elmi yanaşma və nəzəriyyələr mövcuddur. “İdeal lider hansı keyfiyyətlərə cavab verməlidir?” sualı hər zaman mütəfəkkirləri düşündürüb.
Əlbəttə ki, bu cür axtarışlar heç də səbəbsiz olmayıb. Tarixən istisnasız olaraq hər bir cəmiyyət güvənə biləcək lider axtarışındadır. Elə bir lider ki, ilk növbədə, ölkəsinin daxilində təhlükəsizliyi, dayanıqlı inkişafı və sabitliyi təmin edə bilsin, beynəlxalq münasibətlər müstəvisində isə dövlət maraqlarını mütləq prioritet kimi bəyan edə biləcək qədər nüfuz və siyasi iradəyə malik olsun. Cəmiyyət, millət və dövlət olaraq sabaha ümidlə baxmaq üçün fundamental hesab olunan əsaslar məhz bunlardır. Bəli, sözügedən mürəkkəb mövzu bəlkə də bir köşə yazısı üçün uğurlu sayıla bilməz, ancaq müasir reallıqlar onu diktə edir ki, köşə yazı formatı siyasi maarifçilik üçün ən optimal variantlardandır.
Mövzuya müraciət etməyə vadar edən əsas səbəb Prezident İlham Əliyevin yanvarın 20-də Davosda Çinin CGTN (China Global Television Network) telekanalına verdiyi müsahibəsində səsləndirdiyi fikirlər oldu. Bilavasitə mövzuya keçməzdən öncə kiçik haşiyəyə çıxaraq qeyd etməliyəm ki, ölkə başçısının səsləndirdiyi bu cür fikirlərin elmi, peşəkar və geniş ictimai müzakirələrin predmeti olmadığına çox təəccübləndim. Görəsən, görmürlər, fərqində deyillər, yoxsa görmək istəmirlər?
AZƏRTAC xəbər verir ki, bu fikirlər politoloq Asif Adilin “Siyasətin əxlaq kodeksi və siyasi lider modeli” sərlövhəli məqaləsində yer alıb.
Politoloq bildirib ki, həmin müsahibədə dövlətimizin başçısı cəmi bir neçə sual ətrafında müasir siyasi lider məfhumunun əsas fəlsəfi kateqoriyalarını müəyyən etməklə dünya mütəfəkkirlərini düşündürən sualları cavablandırdı. Sitat: “Liderlik, əlbəttə ki, böyük bir məsuliyyətdir...”. Beləliklə, ideal siyasi lider modelinin əsas keyfiyyət göstəricilərindən biri məhz məsuliyyətdir. Odur ki, xəstə ambisiyalı demaqoqlar apriori olaraq ideal siyasi lider obrazına uyğun gəlmirlər. Məhz elə bu səbəbdən də bu cür siyasətciklərin “triumflarının” ömrü kiçik qalmaqal qədər çox qısa olur.
Onun sözlərinə görə, mövcud kontekstin inkişafında dövlət başçısının növbəti fikirləri də kifayət qədər maraqlı və məzmunludur: “Bəzən müəyyən siyasi səbəblər üzündən hakimiyyətə can atan liderlər çoxlu vədlər verir və sonra onları yerinə yetirmir və bu da məyusluğa, inamsızlığa gətirib çıxarır. Bu, dünyanın müxtəlif yerlərində siyasi böhrana gətirib çıxarır”. Beləliklə, Prezident bu cür fikirlərlə siyasətdə “məsuliyyət” amilini bilavasitə “peşəkarlıq” və “effektiv fəaliyyət” kimi məfhumlarla əlaqələndirmiş oldu. Siyasətçinin məsuliyyətsiz və yalan bəyanatları cəmiyyətdə apatiya və sosial böhrana gətirib çıxara biləcəyini dolayısı ilə bildirən dövlət başçısı, əslində, radikal təfəkkürün müasir cəmiyyətlər üçün nə qədər zərərli və təhlükəli olduğunu xatırlatmış oldu.
Siyasətin əxlaq kodeksini müəyyən etmək iqtidarında olan, habelə müasir cəmiyyətlərin siyasət sahəsinə etibar və ümidini artıra biləcək bu cür fikirlər bütün aidiyyəti elmi və ali təhsil ocaqlarının baş stendlərində əks olunmalıdır. Bu gün müxtəlif təhsil ocaqlarında oxuyan sabahın siyasətçi və menecerlərinin təfəkkürü məhz bu cür yanaşma və fikirlərin təsiri altında formalaşdırılmalıdır. Milli siyasi fikir və nəzəri məktəblər də məhz bu cür ifadələr ətrafında aparılan peşəkar diskussiya və yazılan elmi məqalələr vasitəsilə formalaşdırılır.
Yuxarıda qeyd olunan müsahibədə öz əksini tapmış Prezident İlham Əliyevin növbəti fikirlərini də burada prinsipial olaraq vurğulamaq istərdik: “Bizim mövqeyimiz ondan ibarətdir ki, əgər hər bir ölkə diqqətini, sadəcə, öz gündəminə yönəltsə, başqa ölkənin işlərinə müdaxilə etməyə çalışmasa, münaqişələr, narazılıqlar, müharibələr olmaz. Bütün dünyada hələ də qeyri-sabit vəziyyətin olmasının və qan tökülməsinin yeganə səbəbi ondan ibarətdir ki, imperialist keçmişi olan ölkələr, sadəcə olaraq, müdaxilə etməyə, dominantlıq etməyə, diktə etməyə davam etmək istəyir və bu, təbii olaraq, müqavimətə gətirib çıxarır”.
Razılaşın ki, dünyada baş verən proseslər və müşahidə olunan tendensiyalar fonunda dövlətin birinci şəxsi tərəfindən bu cür fikirlərin açıq şəkildə səsləndirilməsi üçün böyük inam, güc və iradə tələb olunur. Bunlardır ideal siyasi lideri xarakterizə edən prinsipial keyfiyyətlər. Keçmiş dövrlər haqqında oxuduğumuz tarixi kitablarda bizlərə qəhrəman kimi təqdim olunanlar məhz o şəxslərdir ki, kimi bu cür ritorikaya və iradəyə sahib olub. Axı niyə biz bu həqiqətləri görməməliyik? Əks halda sosial şəbəkələrin “qəhrəmanları” və demaqoq siyasətcikləri öz populist və məsuliyyətsiz şou xarakterli ritorika ilə gənclərimiz üçün yanlış örnəklərə çevrilə bilərlər.
“Bu mənada Prezident İlham Əliyevin növbəti fikirləri də əlamətdar məna daşıyır: “Beləliklə, ictimaiyyətin dəstəyini əldə etmək istəyən liderlərə məsləhətim o olardı ki, həmişə həqiqəti söyləyin və beynəlxalq təzyiqdən, beynəlxalq mediadan asılı olmayaraq, haqqınızda nə dediklərindən, sizi necə adlandırdıqlarından, sizi necə təhqir etmələrindən asılı olmayaraq, ölkəniz üçün doğru olanı edin”. Beləliklə, “prinsipial mövqe” və “ali dəyərlərə sadiqlik” də ideal siyasi lider modelinin əsas göstəricilərinə daxil olunur. Bu inamın, bu gücün mənbəyi ilk növbədə Azərbaycanın haqlı mövqeyidir. Burada bir daha kiçik haşiyəyə çıxaraq qeyd edək ki, “prinsipiallıq” əsla radikal təfəkkürə və demaqogiyaya məxsus olan keyfiyyət sayıla bilməz. Burada prinsipiallığı əvəz edən keyfiyyət qərəzdir”, - deyə A.Adil vurğulayıb.
Onun sözlərinə görə, mövzu ilə bağlı qeyd olunmalı önəmli məqamlardan biri Qərbdə artıq uzun illərdir ki, “nüfuzlu və xarizmalı siyasi lider” defisitinin yaşanmasıdır. Sözügedən amil Qərbin bəzi manipulyativ və spekulyasiya xarakterli bəyanatlarının əsas səbəblərindən biridir.
“Gübrə” və “dopinqlə” yetişdirilən Qərbin siyasi liderləri apriori olaraq xarizmatik lider ola bilməz. Məhz elə bu səbəbdən də onları xilas etmək naminə siyasi texnologiyalardan geniş istifadə olunur, habelə siyasi dövriyyəyə ənənəvi dəyərlər sistemini təhrif edən ultra liberal və amorf məzmunlu psevdodəyərlər salınır. Onlardan fərqli olaraq Azərbaycanda Prezident İlham Əliyevə siyasi texnologiyaların “sehrləri” arxasında gizlənməyə ehtiyac yoxdur. Biz bu obyektiv həqiqəti anlamalı, ifadə etməkdən çəkinməməli, bununla fəxr etməliyik.
“Dünya tarixində baş vermiş müharibələrə diqqət yetirsək açıq şəkildə görə bilərik ki, yalnız əsl Lideri olan xalqlar bu müharibələrdə qalib ola biliblər. Demaqogiya ilə lider olmaq mümkünsüzdür. Ucuz və məsuliyyətsiz demaqogiyalar cəmiyyəti yalnız uçuruma, daha dərin böhranlara sürükləyə bilər. Siyasəti şoudan, peşəkarlığı təlxəklikdən, prinsipiallığı manipulyasiyalardan, həqiqəti də ucuz demaqogiyadan ayırd etməyi bacarmalıyıq”, - deyə politoloq əlavə edib.
Xəbərin oxunma sayı : 1483
Analiz
Xəbərlər
-
“Rusiya və ABŞ Ukraynada sülh nizamlanması yolu ilə irəliləməyə hazırdır“ - Peskov
-
Eritreyada saxlanılan gəmilərin heyəti Azərbaycana gətirildi - Rəsmi
-
Azərbaycanda kartof kəskin bahalaşdı - SƏBƏB
-
QMİ fitrə zəkatının məbləğini açıqladı - 10-15 manat
-
Putin Ukrayna xalqından bunu istəyir - Çexiya prezidenti
-
500 incəsənət xadimi birgə bəyanat yaydı - İmamoğluya dəstək
-
Bayram bitdi, bahalıq qaldı - Bazarda alıcı yox, qiymətlər isə artır
-
Azərbaycana gələn turistlərin sayı azaldı - İlginc SƏBƏB
-
Parklanma ilə bağlı sürücülərə - Müraciət
-
Nazirliyin vəzifəli şəxsi istintaqa cəlb edilib - “QHT İşi” üzrə
-
İtkin rəfiqələrdən daha biri tapıldı - Ailəsinə təhvil verilib.
-
Azərbaycandan ən çox hansı ölkələrə pul köçürülüb? - SİYAHI
-
Bakıda ən çox hansı ağacların tingləri satılır? - VIDEO
-
DİN-ə müraciət etmək asanlaşır - VİDEO
-
Ağsuya dolu düşdü - FAKTİKİ HAVA
-
Əhalini sevindirəcək xəbər - Yeni artımlar olacaq
-
PUA ilə Azərbaycana narkotik atdılar, götürmək istəyəndə ələ keçdilər - VİDEO
-
Tramp Ədliyyə Nazirliyinə tapşırıq verib - Ona qarşı çıxan hüquqşünaslarla bağlı
-
Biləcəridə yağış yağdıqdan sonra evlərin zirzəmilərini su basır - VİDEO
-
Sərnişinin halı pisləşdi - Təyyarə Bakıya təcili eniş etdi
-
Nizami rayonunda məktəbin ərazisində avtoyuma məntəqəsi tikilir - FOTOLAR
-
Güclü maqnit qasırğası müşahidə olunur - Xəbərdarlıq
-
Turpaketləri daha ucuz qiymətə necə əldə etmək olar? - VİDEO
-
Dilarədən iddialı fotosessiya - alt paltarında
-
UEFA Millətlər Liqası: Türkiyə Macarıstanı darmadağın etdi - Video
-
Ev quşları artır, bahalaşma isə davam edir: Səbəb nədir (VİDEO)
-
Ramazan ayının 24-cü günün duası - İmsak və iftar vaxtları
-
“Serbiyada etirazlar yaxın günlərdə daha radikal hal ala bilər“ - Vulin
-
Urmiyədə İran rejimi və kürd terrorizminə qarşı kütləvi etirazlar - VİDEO
-
Gəncədə kütləvi zəhərlənmə - Bu dəfə suşidən...
-
Marketlərdə, restoranlarda, hotellərdə aprelin 1-nə qədər… - VACİB XƏBƏR
-
“Putin və Trampın son söhbəti tarixin ən uzun söhbətlərindən biri olub” - Peskov
-
““İran müharibə aparmağa hazırdır” - Abbas Araqçı
-
BP-yə işə düzəltmək, icradan obyekt tikintisi üçün icazə - DƏLƏDUZLUQ İŞİ
-
Əkrəm İmamoğlu vəzifəsindən uzaqlaşdırıldı - FOTO
-
Adəm Məmmədovun həbsinin və vəkilliyinin dayandırılmasının TƏFƏRRÜATI
-
Bakıda evdən qaçan üç rəfiqənin kimliyi bilindi - ADLAR + FOTOLAR
-
Yerə güclü maqnit qasırğası gəlir - baş ağrısı, halsızlıq və...
-
Müdafiə Nazirliyi həftəlik icmalını təqdim etdi - VİDEO
-
ABŞ Ukraynaya silah tədarükünü davam etdirir - “Bloomberg”
-
Bakıda yağış, bəzi rayonlarda qar yağır - FAKTİKİ HAVA
-
İmamoğlu ilə birlikdə saxlanılanlardan kimlər həbs edildi? - SİYAHI
-
Cinayətə görə tutulan yeniyetmələr - Ən çox bu rayonlardadır
-
ABŞ bu tarixədək Ukraynada atəşkəsə nail olmaq istəyir - “Bloomberg“
-
Ərzaq məhsullarını xaricdən neçəyə alırıq? - Qiymətlər
-
Yollarda görünüş məsafəsi 300 metrədək məhdudlaşacaq - Dumana görə
-
Məktəblərdə yenilik - Bunlar daha olmayacaq
-
“Anamın evlənməsini qəbul edə bilmədim“ - Görüşə çağırıb bıçaqlayıb
-
“Pentaqon işçilərini yalan detektoru ilə yoxlayır” - “Bloomberg”
-
Leyla və Arzu Əliyevalar AUİB-in yeni binasının açılışında - Fotolar
-
“Məşhur olmayan biri ilə də görüşə bilərəm“ - Cenifer Lopes
-
Narkotikin təsiri altında olan sürücü saxlanıldı - VİDEO
-
Yağış yağacaq, şimşək çaxacağ - Sabahın havası
-
Müavinət və təqaüdlər nə vaxt artırılacaq? - Prezidentin verdiyi vaxt bitdi?
-
Əkrəm İmamoğlu həbs edildi - İki ittiham irəli sürülüb + VİDEO
-
İlham Əliyev Pakistan Baş nazirinə məktub göndərdi - MƏTN
-
Qar yağıb, külək güclənib - Faktiki hava
-
Azərbaycan millisinin baş məşqçisi: “Komanda meydana qələbə üçün çıxmamışdı“
-
Əhmədli qəsəbəsində evlər çökdü, üç ailə mənzilsiz qaldı - VİDEO
-
“323 şübhəli şəxs saxlanılıb” - Ali Yerlikaya
-
Ararat Mirzoyanın iddiaları tamamilə əsassızdır - XİN
-
Bölgələrdə həkim çatışmır - STATİSTİKA
-
Yüksəkgərginlikli elektrik xətlərinin altında evləri olanlara şad xəbər - VİDEO
-
Nigar hamam xalatında görüntüsünü paylaşdı - VİDEO
-
Haiti ilə yoldaşlıq oyunu - Milli komandamız uduzdu
-
“Atatürkün partiyasını oğruların ixtiyarına veriblər” - Ərdoğan
-
Estoniya Ukraynaya hərbi yardım verəcək - 100 milyon avroluq
-
Bakıdakı nəhəng yaşayış kompleksində 15 ildir niyə yaşanılmır? - VİDEO
-
Yasamalda səki problemi - Hər tərəfdə obyektlər tikilib
-
Ramazanın 23-cü gününün duası - İmsak və iftar vaxtı
-
Xəzərdə dalğaların hündürlüyü 6 metrə çatacaq - Xəbərdarlıq
-
“İtaliyanın müdafiə qabiliyyətini gücləndirmək üçün 8-10 il vaxt lazımdır“ - Müdafiə Nazirliyi
-
Bakıda yeni kameralar: yerə zibil atanlar cərimələnəcək?
-
Xərçəngə qarşı ən güclü silah! Hər aptekdə mövcuddur
-
Azərbaycanda yalnız quşların sayı artıb - Ev heyvanlarının sayı açıqlandı
-
İmamoğlunun ifadəsi - Suallar və cavablar
-
“Həyatımda olan kişi getməlidir ki, görək növbəti kim gəlir“ - Sevinc Ağaşirinova
-
Naxçıvanda 6 nəfər dönərdən zəhərləndi - İkisi azyaşlıdır
-
AFFA bu komandanı yarışlardan uzaqlaşdırdı - SƏBƏB?
-
Hansı rayonlara yağış yağır? - FAKTİKİ HAVA
-
Bakıda 3 rəfiqə itkin düşdü - DİN-dən açıqlama
-
Tel-Əviv hava limanı hipersəs raketi ilə vuruldu - Husilərdən açıqlama
-
Azərbaycanda eşşəklərin sayı daha 2 min azaldı - Rayonlar üzrə tam siyahı
-
Vidadi Zeynalovun qızının evini baş həkimə satacaqdı - Həbs edilən MTK sədrinin işinin TƏFƏRRÜATI
-
“Bu uşaqların etdiyi hər şeyə biz cavabdehik” - Mənsur Yavaş
-
Fransa Azərbaycan iqtisadiyyatına 122 milyon dollar investisiya yatırıb – 25 dəfə artıb
-
AYNA bu dəfə də “Sea Breeze”i silib “Nardaran“ yazdı - Fotolar
-
Bakıdan Balakənə qatarla getməyin qiyməti 96 manatdır? - VİDEO
-
Əli Kərimlinin mühafizəçisi saxlanıldı - Adam bıçaqlama ittihamı
-
Bakıda lombarda maskalı şəxs silahlı basqın edib - VİDEO
-
Aİ özünü Rusiyadan qorumağa tam hazır olmalıdır - Tusk
-
Sizdən pul istəyən dostunuz yox, dələduzdur! - Növbəti xəbərdarlıq
-
“2024-cü ildə miqrant ölümlərinin sayı rekord həddə çatıb“ - BMT
-
Qar uçqununda həlak olan əsgərlər dəfn edildi - Fotolar
-
İran vasitəçilərlə Trampın məktubuna cavab verib - Danışıqlara qapı açıb
-
Sumqayitda yerləşən Yaşıl Ada restoranında qanunsuz tikinti davam etdirilir - FOTOLAR
-
Xətai rayon Mənzil-Kommunal Təsərrüfatı Birliyinin külli miqdarda var - 2.7 milyon
-
Azərbaycanda qoyunların sayının azalmaması üçün təklif - VİDEO
-
Prezident tapşırdı - Qırğızıstana 10 “KamAZ” göndərildi
-
Vaşinqtondan Pekinə sərt mesaj: Tibet “prezidentinə“ məktub gərginliyi artırır
-
Abdullah Güldən İmamoğluna dəstək: “Ədalət itərsə, Türkiyə uduzar”
-
Bakıda gələn aydan böyük söküntü başlayır - VİDEO
-
Yağıntılı hava şəraiti davam edir, rayonlarda 6 dərəcəyədək şaxta var - FAKTİKİ HAVA
-
Abşeronda 30 evi su basdı - Göl problemi niyə həll edilmir? (VIDEO)
-
Bayram günlərində bazarlarda ticarət zəiflədi - VİDEO
-
“Özümə ev yox, kinostudiya tikirəm“ - Aygün Kazımova
-
“Haiti yığmasını məğlub etmək istəyirik“- Fernandu Santuş
-
Azərbaycanın diri mal-qoyun idxalı 2,5 dəfə artıb - Statistika
-
Bayram günlərində bu qidadan zəhərlənmələr oldu - VİDEO
-
Xırdalan sakinlərinin nəzərinə - Su olmayacaq
-
“Türkiyə küçə terroruna təslim olmayacaq...” - Ərdoğan
-
“ABŞ Rusiya əleyhinə sanksiyaların monitorinqində iştirakını azaldıb” - Bloomberg
-
Ramazanın 22-ci gününün duası - İmsak və iftar vaxtı
-
“Səudiyyə Ərəbistanında ABŞ ilə görüş texniki xarakter daşıyacaq“ - Ukrayna XİN
-
“Qarabağın azad edilməsi regionda yeni səhifə açıb“ - Ərdoğan
-
“Yalan söhbətdir, uşağı yedirib-içirib çıxmışam” - Video
-
Fəxri xiyaban, Şəhidlər xiyabanı, Zəfər parkı - Rəsmi protokol genişlənəcək?
-
Gədəbəydə qar uçqununa düşən hərbi qulluqçuların nəşi tapılıb - MN və FHN birgə məlumat yaydı
-
Messi Avropaya qayıtmaq istəyir – Növbədə “Barselona”dır
-
21 Mart Türkiyədə Bahar və qardaşlıq bayramı elan ediləcək
TOP 10
ARXİV