![]() |
|














Siyasətin əxlaq kodeksi və siyasi lider modeli - ŞƏRH
Tarix 14.02.25, 18:06 |
|

Siyasi liderin ideal obraz və modeli məsələsi bütün dövrlərdə elmi və populyar diskussiyaların əsas mövzularından biri olub. Fəlsəfə, sosiologiya, psixologiya, tarix, politologiya və digər elmlərin tədqiqat predmeti olan “siyasi lider” məfhumuna həsr edilmiş yüzlərlə, bəlkə də minlərlə dissertasiya yazılıb. Təsadüfi deyil ki, sözügedən məfhumla bağlı müxtəlif elmi yanaşma və nəzəriyyələr mövcuddur. “İdeal lider hansı keyfiyyətlərə cavab verməlidir?” sualı hər zaman mütəfəkkirləri düşündürüb.
Əlbəttə ki, bu cür axtarışlar heç də səbəbsiz olmayıb. Tarixən istisnasız olaraq hər bir cəmiyyət güvənə biləcək lider axtarışındadır. Elə bir lider ki, ilk növbədə, ölkəsinin daxilində təhlükəsizliyi, dayanıqlı inkişafı və sabitliyi təmin edə bilsin, beynəlxalq münasibətlər müstəvisində isə dövlət maraqlarını mütləq prioritet kimi bəyan edə biləcək qədər nüfuz və siyasi iradəyə malik olsun. Cəmiyyət, millət və dövlət olaraq sabaha ümidlə baxmaq üçün fundamental hesab olunan əsaslar məhz bunlardır. Bəli, sözügedən mürəkkəb mövzu bəlkə də bir köşə yazısı üçün uğurlu sayıla bilməz, ancaq müasir reallıqlar onu diktə edir ki, köşə yazı formatı siyasi maarifçilik üçün ən optimal variantlardandır.
Mövzuya müraciət etməyə vadar edən əsas səbəb Prezident İlham Əliyevin yanvarın 20-də Davosda Çinin CGTN (China Global Television Network) telekanalına verdiyi müsahibəsində səsləndirdiyi fikirlər oldu. Bilavasitə mövzuya keçməzdən öncə kiçik haşiyəyə çıxaraq qeyd etməliyəm ki, ölkə başçısının səsləndirdiyi bu cür fikirlərin elmi, peşəkar və geniş ictimai müzakirələrin predmeti olmadığına çox təəccübləndim. Görəsən, görmürlər, fərqində deyillər, yoxsa görmək istəmirlər?
AZƏRTAC xəbər verir ki, bu fikirlər politoloq Asif Adilin “Siyasətin əxlaq kodeksi və siyasi lider modeli” sərlövhəli məqaləsində yer alıb.
Politoloq bildirib ki, həmin müsahibədə dövlətimizin başçısı cəmi bir neçə sual ətrafında müasir siyasi lider məfhumunun əsas fəlsəfi kateqoriyalarını müəyyən etməklə dünya mütəfəkkirlərini düşündürən sualları cavablandırdı. Sitat: “Liderlik, əlbəttə ki, böyük bir məsuliyyətdir...”. Beləliklə, ideal siyasi lider modelinin əsas keyfiyyət göstəricilərindən biri məhz məsuliyyətdir. Odur ki, xəstə ambisiyalı demaqoqlar apriori olaraq ideal siyasi lider obrazına uyğun gəlmirlər. Məhz elə bu səbəbdən də bu cür siyasətciklərin “triumflarının” ömrü kiçik qalmaqal qədər çox qısa olur.
Onun sözlərinə görə, mövcud kontekstin inkişafında dövlət başçısının növbəti fikirləri də kifayət qədər maraqlı və məzmunludur: “Bəzən müəyyən siyasi səbəblər üzündən hakimiyyətə can atan liderlər çoxlu vədlər verir və sonra onları yerinə yetirmir və bu da məyusluğa, inamsızlığa gətirib çıxarır. Bu, dünyanın müxtəlif yerlərində siyasi böhrana gətirib çıxarır”. Beləliklə, Prezident bu cür fikirlərlə siyasətdə “məsuliyyət” amilini bilavasitə “peşəkarlıq” və “effektiv fəaliyyət” kimi məfhumlarla əlaqələndirmiş oldu. Siyasətçinin məsuliyyətsiz və yalan bəyanatları cəmiyyətdə apatiya və sosial böhrana gətirib çıxara biləcəyini dolayısı ilə bildirən dövlət başçısı, əslində, radikal təfəkkürün müasir cəmiyyətlər üçün nə qədər zərərli və təhlükəli olduğunu xatırlatmış oldu.
Siyasətin əxlaq kodeksini müəyyən etmək iqtidarında olan, habelə müasir cəmiyyətlərin siyasət sahəsinə etibar və ümidini artıra biləcək bu cür fikirlər bütün aidiyyəti elmi və ali təhsil ocaqlarının baş stendlərində əks olunmalıdır. Bu gün müxtəlif təhsil ocaqlarında oxuyan sabahın siyasətçi və menecerlərinin təfəkkürü məhz bu cür yanaşma və fikirlərin təsiri altında formalaşdırılmalıdır. Milli siyasi fikir və nəzəri məktəblər də məhz bu cür ifadələr ətrafında aparılan peşəkar diskussiya və yazılan elmi məqalələr vasitəsilə formalaşdırılır.
Yuxarıda qeyd olunan müsahibədə öz əksini tapmış Prezident İlham Əliyevin növbəti fikirlərini də burada prinsipial olaraq vurğulamaq istərdik: “Bizim mövqeyimiz ondan ibarətdir ki, əgər hər bir ölkə diqqətini, sadəcə, öz gündəminə yönəltsə, başqa ölkənin işlərinə müdaxilə etməyə çalışmasa, münaqişələr, narazılıqlar, müharibələr olmaz. Bütün dünyada hələ də qeyri-sabit vəziyyətin olmasının və qan tökülməsinin yeganə səbəbi ondan ibarətdir ki, imperialist keçmişi olan ölkələr, sadəcə olaraq, müdaxilə etməyə, dominantlıq etməyə, diktə etməyə davam etmək istəyir və bu, təbii olaraq, müqavimətə gətirib çıxarır”.
Razılaşın ki, dünyada baş verən proseslər və müşahidə olunan tendensiyalar fonunda dövlətin birinci şəxsi tərəfindən bu cür fikirlərin açıq şəkildə səsləndirilməsi üçün böyük inam, güc və iradə tələb olunur. Bunlardır ideal siyasi lideri xarakterizə edən prinsipial keyfiyyətlər. Keçmiş dövrlər haqqında oxuduğumuz tarixi kitablarda bizlərə qəhrəman kimi təqdim olunanlar məhz o şəxslərdir ki, kimi bu cür ritorikaya və iradəyə sahib olub. Axı niyə biz bu həqiqətləri görməməliyik? Əks halda sosial şəbəkələrin “qəhrəmanları” və demaqoq siyasətcikləri öz populist və məsuliyyətsiz şou xarakterli ritorika ilə gənclərimiz üçün yanlış örnəklərə çevrilə bilərlər.
“Bu mənada Prezident İlham Əliyevin növbəti fikirləri də əlamətdar məna daşıyır: “Beləliklə, ictimaiyyətin dəstəyini əldə etmək istəyən liderlərə məsləhətim o olardı ki, həmişə həqiqəti söyləyin və beynəlxalq təzyiqdən, beynəlxalq mediadan asılı olmayaraq, haqqınızda nə dediklərindən, sizi necə adlandırdıqlarından, sizi necə təhqir etmələrindən asılı olmayaraq, ölkəniz üçün doğru olanı edin”. Beləliklə, “prinsipial mövqe” və “ali dəyərlərə sadiqlik” də ideal siyasi lider modelinin əsas göstəricilərinə daxil olunur. Bu inamın, bu gücün mənbəyi ilk növbədə Azərbaycanın haqlı mövqeyidir. Burada bir daha kiçik haşiyəyə çıxaraq qeyd edək ki, “prinsipiallıq” əsla radikal təfəkkürə və demaqogiyaya məxsus olan keyfiyyət sayıla bilməz. Burada prinsipiallığı əvəz edən keyfiyyət qərəzdir”, - deyə A.Adil vurğulayıb.
Onun sözlərinə görə, mövzu ilə bağlı qeyd olunmalı önəmli məqamlardan biri Qərbdə artıq uzun illərdir ki, “nüfuzlu və xarizmalı siyasi lider” defisitinin yaşanmasıdır. Sözügedən amil Qərbin bəzi manipulyativ və spekulyasiya xarakterli bəyanatlarının əsas səbəblərindən biridir.
“Gübrə” və “dopinqlə” yetişdirilən Qərbin siyasi liderləri apriori olaraq xarizmatik lider ola bilməz. Məhz elə bu səbəbdən də onları xilas etmək naminə siyasi texnologiyalardan geniş istifadə olunur, habelə siyasi dövriyyəyə ənənəvi dəyərlər sistemini təhrif edən ultra liberal və amorf məzmunlu psevdodəyərlər salınır. Onlardan fərqli olaraq Azərbaycanda Prezident İlham Əliyevə siyasi texnologiyaların “sehrləri” arxasında gizlənməyə ehtiyac yoxdur. Biz bu obyektiv həqiqəti anlamalı, ifadə etməkdən çəkinməməli, bununla fəxr etməliyik.
“Dünya tarixində baş vermiş müharibələrə diqqət yetirsək açıq şəkildə görə bilərik ki, yalnız əsl Lideri olan xalqlar bu müharibələrdə qalib ola biliblər. Demaqogiya ilə lider olmaq mümkünsüzdür. Ucuz və məsuliyyətsiz demaqogiyalar cəmiyyəti yalnız uçuruma, daha dərin böhranlara sürükləyə bilər. Siyasəti şoudan, peşəkarlığı təlxəklikdən, prinsipiallığı manipulyasiyalardan, həqiqəti də ucuz demaqogiyadan ayırd etməyi bacarmalıyıq”, - deyə politoloq əlavə edib.
Xəbərin oxunma sayı : 1483
Analiz
Xəbərlər
-
Akademik Zərifə Əliyevanın anım günüdür
-
Bu gün instaqramda önə çıxanlar - FOTOLAR
-
Azarkeşlər stadion almaq üçün milyonlar topladılar - Aksiyaya rəqibin prezidenti də qoşuldu
-
Maştağa qəbristanlığı su altında qalıb - Məzarlar yararsız vəziyyətə düşdü (VİDEO)
-
Bir mənzilin bir neçə şəxsə satılmasının qarşısını ancaq bu yolla almaq olar - AÇIQLAMA
-
ABŞ İranın nüvə obyektlərinə zərbə endirə bilər - Tramp açıqladı
-
Əvəz Zeynallının azadlığa buraxılması üçün Prezidentə müraciət olundu
-
Toy biznesində mafiyalaşma - Nura Suridən şadlıq sarayları haqda iddialar
-
“ABŞ gömrük rüsumları ilə bağlı 10-dan çox təklif alıb“ - Ağ Ev
-
Mərkəzi Bank valyuta hərraclarının nəticələrini buna görə açıqlamır - SƏBƏB
-
9 yaşlı qızına cinsi zorakılıq edən sevgilisini bıçaqlayıb - Məhkəməm
-
Ən populyar mobil hökumət tətbiqləri bunlardır - SİYAHI
-
Azərbaycanda neft hasilatı 5%-dən çox azaldı - Son məlumatlar
-
Azərbaycanda oftalmologiya elminin inkişafında böyük xidmətləri olan alim
-
Zərifə xanım Əliyeva - gözlərə nur bəxş edən alim
-
Yeniyetmə qızı döyüb videoya çəkdilər - DİN araşdırır
-
“200 min manatımı dələduzlara vermişəm“ - Pərvin Abıyeva
-
Bakının bu ərazilərində işıq olmayacaq - Xəbərdarlıq
-
Azərbaycanda 1 milyondan baha satılan maşınlar kimindir? - SİYAHI
-
Şikayət ediblər, indi məhkəməyə gəlmirlər - Biri İstanbulda, digəri Dubayda...
-
Daxili İşlər Nazirliyi əhaliyə bir daha xəbərdarlıq edib - Kartlarla bağlı
-
Narkotik qəbul edib avtomobil sürdü - Həbs edildi
-
İntiqam Babayev vəzifəsindən azad edildi - Əmr imzalanıb
-
Azərbaycanda 1.2 milyonluq maşını kimlər alır? – “Ölkədə rəsmi milyonçu yoxdur, amma...”
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Holdinq rəhbərinin əmlakları qaytarıldı, direktor həbs edildi - Milyonluq zərərlər ödəniləcək
-
“Yerevandan göndərilən pulları Köçəryan qəbul edir, paylamaq üçün Petrosyana verirdi“ - Artur Abramyan
-
Anar Bayramov onu bu dəfə müşavir təyin etdi - 7 ay əvvəl işdən çıxmışdı
-
“Ermənistanın yaydığı məlumat yalandır“ - Müdafiə Nazirliyi
-
Növbəti iki gün rayonlarda leysan aramsız olacaq - XƏBƏRDARLIQ
-
“Əmlak eksperti” olan saxta generala - 8 il 6 ay həbs verildi
-
Bələdiyyə qarşısında bıçaqlanaraq öldürüldü - FOTO
-
Xəzərdə dalğanın hündürlüyü 6 metrə çatacaq - Xəbərdarlıq
-
ABŞ-İran danışıqları Avropaya daşınır - İkinci görüş Romada olacaq
-
Baş nazirdən hava şarları ilə bağlı - QƏRAR
-
“Yapı Kredi Bank Azərbaycan“ ilə pis başlayıb: Mənfəətdə azalma, aktivlərdə kəskin “ərimə“
-
Əməliyyat zamanı canlı yayım açan həkimlərə - Xəbərdarlıq
-
Sakinlər səs-küydən şikayət etdi - Obyektlər cərimələndi - Video
-
Həbs edilən sabiq məmurun şok əməlləri - 6,5 milyonluq fırıldaq
-
Əlcəzair Fransanın 12 diplomatını qovdu - Qalmaqal
-
Ukrayna böhranı Baydenin müharibəsidir - Donald Tramp
-
Növbəti iki gündə Bakıda leysan yağacaq - Xəbərdarlıq
-
Suriyada türkmən generala yüksək vəzifə verilib - FOTO
-
Prezident Beynəlxalq Əmək Təşkilatının Baş direktorunu qəbul etdi - FOTO
-
“Əvəz Zeynallı ilə bağlı suallar bu quruma ünvanlanmalıdır” – Penitensiar Xidmətdən açıqlama
-
Binalardakı qanunsuz artırmalar söküntü zamanı mübahisələrə səbəb olur - VİDEO
-
“Gördüm ki, küvəz ortadan yanır“ - MƏHKƏMƏ
-
Taksi sürücülərinin iş saatı və qrafiki olmalıdırmı? - VİDEO
-
İdman Kompleksinin direktoru obyekti hansı vəsaitlə əldə edib? - FOTO
-
ABŞ yaxın vaxtlarda İranla bağlı qərarını verəcək - Tramp
-
Bakıda iki qardaş bıçaqlandı - Birinin 16 yaşı var
-
“Uçan taksi“nin sürücüsü ilk dəfə danışdı - Narkoloji testin cavabı açıqlandı
-
Əsgərlikdən yeni gəlmişdi - Faciəvi şəkildə öldü
-
Beyləqanda daha bir küçə asfaltlanır - FOTOLAR
-
Vaxtından əvvəl yetişdirilən meyvələrin təhlükələri - VİDEO
-
Qazaxın işğaldan azad olunan kəndlərindən GÖRÜNTÜLƏR
-
Həkim məsləhəti olmadan dərman qəbulunun ağır fəsadları ola bilər - VİDEO
-
Neft bazarında narahatlıq yaradan dalğalanma: Bu, Azərbaycan üçün hansı nəticələr doğura bilər?
-
Leyla Əliyeva növbəti “Bizim həyət” sakinləri ilə - Fotolar
-
Nisyə mal alqı-satqısında yeni qaydalar - VİDEO
-
Rusiya və Ukrayna nümayəndələri Türkiyədə görüşəcəklər - Bu tarixdə
-
Zabratda bu məhlədən üfunət iyi gəlir - sakinlər nazirlə başçıdan kömək istəyir
-
“Belə davam etsə, sülh sazişinin imzalanması mümkün deyil” - Ceyhun Bayramov
-
Müavinət və təqaüd alanların NƏZƏRİNƏ - Bu tarixdə artır
-
Azərbaycana gətirdikləri narkotiki dənizə atıb qaçdılar - VİDEO
-
Rusiya Sumını raketlə vurdu: 32 ölü, 80-dən çox yaralı
-
Telefon aşkar edilən 3 nəfər imtahana buraxılmayıb - Dövlət İmtahan Mərkəzi
-
Qusarda məzar daşlarını dağıdan şəxslə bağlı ilginc məlumat - Alimentə görə edibmiş
-
Möcüzəvi Vişnevskiy mazının tarixi - Sağaldır, yoxsa...?
-
Banklardakı əmanət faizlərinin yüksəlmə səbəbləri - VİDEO
-
Şəbnəm efirdə özündən çıxdı: “Kişidirsə, gəlsin desin ki, mən almışam“
-
Həbsxanada olan Əvəz Zeynallıda xərçəng xəstəliyi aşkarlanıb - Həyat yoldaşı həyəcan təbili çaldı
-
Bakıda yağış yağacaq, şimşək çaxacaq - Sabahın havası
-
“Putinlə Trampın görüşü baş tutacaq, amma...” - Dmitri Peskov
-
Özəl klinikalarda həkim qəbulunun qiymətləri - 50-150 AZN
-
Bu ölkələrdə velosipedlərin sayı əhalidən çoxdur - Şok statistika
-
“ABŞ danışıqlarda İranı uranın zənginləşdirilməsini dayandırmağa çağırmayıb“ - KİV
-
“Türkiyə NATO-nu gücləndirir, Aİ-yə üzv olmalıdır“ - KİV
-
QMİ Həcc ziyarəti ilə bağlı xəbərdarlıq edib: 100-dən çox vətəndaş aldadılıb
-
Bakıda söküntü işləri əmlakın satışına və kirayə qiymətlərinə necə təsir edəcək? - Araşdırma
-
Azərbaycana qoyun idxalı artıb - 29 dəfə
-
“İsrail - Fələstin məsələsində yeganə optimal yol iki dövlətli həlldi“ - Ərdoğan
-
Evdən qaçan yeniyetmələr: Bu hallar niyə artıb?
-
Qarasu Əməliyyat Şirkətindən kütləvi narazılıq:Prezidentə müraciət edildi
-
ABŞ-İran danışıqları yaxşı gedir - Tramp
-
Bu əşyanı satanlar cərimələnəcək - 5000 manat
-
“Həyatımda olan kişi getməlidir ki, görüm növbətisi kimdir“ - Müğənni Sevinc
-
Avropa çempionatı: Eldəniz Əzizli “gümüş“lı kifayətləndi
-
Tramp Uitkoffa İranla fikir ayrılıqlarını dialoq yolu ilə həll etməyi tapşırıb - Ağ Ev
-
Özəl klinikalarda həkim qəbulunun qiymətləri - ARAŞDIRMA
-
“Bakıda bu ilin payızında TDT-nin Zirvə görüşü nəzərdə tutulur“ - Ceyhun Bayramov
-
Ağsunun ən böyük kəndlərindən biri niyə sürətlə boşalır? - VİDEO
-
“Rusiya və ABŞ heç vaxt Moskva və Pekin münasibətlərini müzakirə etməyib“ - Lavrov
-
Sumqayıtda Ulu öndərin ad gününə salınan yaşıllıq məhv edilir - FOTO
-
Azərbaycanda məscidlər kifayət qədərdirmi? - Açıqlama
-
Bu il hansı qruplarda güclü rəqabət olacaq? - Açıqlama
-
Qadın “TikTok“da mübahisə etdiyi kişini bıçaqlayıb - Bərdədə
-
İsrail Qəzzada döyüşləri genişləndirəcək - Əhalinin təxliyəsi elan edildi
-
Azərbaycanda ən çox viza bu ölkələrə verilib - SİYAHI
-
“Sabah“ yenə uduzdu: Berdiyev “qırmızı“ aldı
-
Bu restoran və şadlıq evləri ilə bağlı ciddi tədbirlər görülməlidir - Professor
-
Prezident İlham Əliyevin Türkiyəyə işgüzar səfəri başa çatıb - FOTOLAR
-
Azərbaycan təbii qazı Türkmənistandan 150 dollara alıb, Yunanıstana 547 dollara satıb - Ölkələr üzrə siyahı
-
İran-ABŞ danışıqları başa çatıb - Gələn həftə davam etdiriləcək
-
Mehriban Əliyeva qızı ilə Antalyada panel iclasında - Fotolar
-
Prokurorluq sabiq rektoru istintaqa çağırdı - Təfərrüat
-
“NATO-nun ən böyük düşməni özüdür“ - Lavrov
-
Masazır duz gölündə antisanitariya - Kanalizasiya birbaşa gölə axıdılır (VİDEO)
-
Prezident nəvələri ilə idman zalında - FOTOLAR
-
“Azərbaycan Konstitusiyasında heç bir ərazi iddiası yer almır“ - Ceyhun Bayramov
-
Qəbələdə 17 yaşlı oğlan itkin düşüb - FOTO
-
Xanlar Vəliyevin əleyhinə səs verən yeganə deputat - Səbəbi açıqlandı
-
Azərbaycan, Ermənistan, Gürcüstan XİN rəhbərlərinin iştirakı ilə iclas keçirilib - FOTOLAR
-
“Əcəmi”də tullantı xətlərində tıxanma yarandı, ərazini su basdı - VİDEO
-
“Sülh sazişi ilə Minsk Qrupunun ləğvi barədə sənədi eyni vaxtda imzalaya bilərik“ - Mirzoyan
-
Vüqar Əhmədov Neftçalada vətəndaşları qəbul edəcək - Bu tarixdə
-
AŞPA prezidentinin adı qara siyahıya daxil edilib - XİN rəsmisi
-
Əhali niyə kreditlərə möhtac qalır? - “Gəlirim azdır, borcum çox“
-
Sərhəd naryadına atəş açan şəxs zərərsizləşdirilib - Biri saxlanılıb, digəri İrana qaçıb (FOTO)
-
Nazir yeni müvin təyin etdi - İlkin Məmmədov kimdir? + DOSYE
TOP 10
ARXİV