![]() |
|














Siyasətin əxlaq kodeksi və siyasi lider modeli - ŞƏRH
Tarix 14.02.25, 18:06 |
|

Siyasi liderin ideal obraz və modeli məsələsi bütün dövrlərdə elmi və populyar diskussiyaların əsas mövzularından biri olub. Fəlsəfə, sosiologiya, psixologiya, tarix, politologiya və digər elmlərin tədqiqat predmeti olan “siyasi lider” məfhumuna həsr edilmiş yüzlərlə, bəlkə də minlərlə dissertasiya yazılıb. Təsadüfi deyil ki, sözügedən məfhumla bağlı müxtəlif elmi yanaşma və nəzəriyyələr mövcuddur. “İdeal lider hansı keyfiyyətlərə cavab verməlidir?” sualı hər zaman mütəfəkkirləri düşündürüb.
Əlbəttə ki, bu cür axtarışlar heç də səbəbsiz olmayıb. Tarixən istisnasız olaraq hər bir cəmiyyət güvənə biləcək lider axtarışındadır. Elə bir lider ki, ilk növbədə, ölkəsinin daxilində təhlükəsizliyi, dayanıqlı inkişafı və sabitliyi təmin edə bilsin, beynəlxalq münasibətlər müstəvisində isə dövlət maraqlarını mütləq prioritet kimi bəyan edə biləcək qədər nüfuz və siyasi iradəyə malik olsun. Cəmiyyət, millət və dövlət olaraq sabaha ümidlə baxmaq üçün fundamental hesab olunan əsaslar məhz bunlardır. Bəli, sözügedən mürəkkəb mövzu bəlkə də bir köşə yazısı üçün uğurlu sayıla bilməz, ancaq müasir reallıqlar onu diktə edir ki, köşə yazı formatı siyasi maarifçilik üçün ən optimal variantlardandır.
Mövzuya müraciət etməyə vadar edən əsas səbəb Prezident İlham Əliyevin yanvarın 20-də Davosda Çinin CGTN (China Global Television Network) telekanalına verdiyi müsahibəsində səsləndirdiyi fikirlər oldu. Bilavasitə mövzuya keçməzdən öncə kiçik haşiyəyə çıxaraq qeyd etməliyəm ki, ölkə başçısının səsləndirdiyi bu cür fikirlərin elmi, peşəkar və geniş ictimai müzakirələrin predmeti olmadığına çox təəccübləndim. Görəsən, görmürlər, fərqində deyillər, yoxsa görmək istəmirlər?
AZƏRTAC xəbər verir ki, bu fikirlər politoloq Asif Adilin “Siyasətin əxlaq kodeksi və siyasi lider modeli” sərlövhəli məqaləsində yer alıb.
Politoloq bildirib ki, həmin müsahibədə dövlətimizin başçısı cəmi bir neçə sual ətrafında müasir siyasi lider məfhumunun əsas fəlsəfi kateqoriyalarını müəyyən etməklə dünya mütəfəkkirlərini düşündürən sualları cavablandırdı. Sitat: “Liderlik, əlbəttə ki, böyük bir məsuliyyətdir...”. Beləliklə, ideal siyasi lider modelinin əsas keyfiyyət göstəricilərindən biri məhz məsuliyyətdir. Odur ki, xəstə ambisiyalı demaqoqlar apriori olaraq ideal siyasi lider obrazına uyğun gəlmirlər. Məhz elə bu səbəbdən də bu cür siyasətciklərin “triumflarının” ömrü kiçik qalmaqal qədər çox qısa olur.
Onun sözlərinə görə, mövcud kontekstin inkişafında dövlət başçısının növbəti fikirləri də kifayət qədər maraqlı və məzmunludur: “Bəzən müəyyən siyasi səbəblər üzündən hakimiyyətə can atan liderlər çoxlu vədlər verir və sonra onları yerinə yetirmir və bu da məyusluğa, inamsızlığa gətirib çıxarır. Bu, dünyanın müxtəlif yerlərində siyasi böhrana gətirib çıxarır”. Beləliklə, Prezident bu cür fikirlərlə siyasətdə “məsuliyyət” amilini bilavasitə “peşəkarlıq” və “effektiv fəaliyyət” kimi məfhumlarla əlaqələndirmiş oldu. Siyasətçinin məsuliyyətsiz və yalan bəyanatları cəmiyyətdə apatiya və sosial böhrana gətirib çıxara biləcəyini dolayısı ilə bildirən dövlət başçısı, əslində, radikal təfəkkürün müasir cəmiyyətlər üçün nə qədər zərərli və təhlükəli olduğunu xatırlatmış oldu.
Siyasətin əxlaq kodeksini müəyyən etmək iqtidarında olan, habelə müasir cəmiyyətlərin siyasət sahəsinə etibar və ümidini artıra biləcək bu cür fikirlər bütün aidiyyəti elmi və ali təhsil ocaqlarının baş stendlərində əks olunmalıdır. Bu gün müxtəlif təhsil ocaqlarında oxuyan sabahın siyasətçi və menecerlərinin təfəkkürü məhz bu cür yanaşma və fikirlərin təsiri altında formalaşdırılmalıdır. Milli siyasi fikir və nəzəri məktəblər də məhz bu cür ifadələr ətrafında aparılan peşəkar diskussiya və yazılan elmi məqalələr vasitəsilə formalaşdırılır.
Yuxarıda qeyd olunan müsahibədə öz əksini tapmış Prezident İlham Əliyevin növbəti fikirlərini də burada prinsipial olaraq vurğulamaq istərdik: “Bizim mövqeyimiz ondan ibarətdir ki, əgər hər bir ölkə diqqətini, sadəcə, öz gündəminə yönəltsə, başqa ölkənin işlərinə müdaxilə etməyə çalışmasa, münaqişələr, narazılıqlar, müharibələr olmaz. Bütün dünyada hələ də qeyri-sabit vəziyyətin olmasının və qan tökülməsinin yeganə səbəbi ondan ibarətdir ki, imperialist keçmişi olan ölkələr, sadəcə olaraq, müdaxilə etməyə, dominantlıq etməyə, diktə etməyə davam etmək istəyir və bu, təbii olaraq, müqavimətə gətirib çıxarır”.
Razılaşın ki, dünyada baş verən proseslər və müşahidə olunan tendensiyalar fonunda dövlətin birinci şəxsi tərəfindən bu cür fikirlərin açıq şəkildə səsləndirilməsi üçün böyük inam, güc və iradə tələb olunur. Bunlardır ideal siyasi lideri xarakterizə edən prinsipial keyfiyyətlər. Keçmiş dövrlər haqqında oxuduğumuz tarixi kitablarda bizlərə qəhrəman kimi təqdim olunanlar məhz o şəxslərdir ki, kimi bu cür ritorikaya və iradəyə sahib olub. Axı niyə biz bu həqiqətləri görməməliyik? Əks halda sosial şəbəkələrin “qəhrəmanları” və demaqoq siyasətcikləri öz populist və məsuliyyətsiz şou xarakterli ritorika ilə gənclərimiz üçün yanlış örnəklərə çevrilə bilərlər.
“Bu mənada Prezident İlham Əliyevin növbəti fikirləri də əlamətdar məna daşıyır: “Beləliklə, ictimaiyyətin dəstəyini əldə etmək istəyən liderlərə məsləhətim o olardı ki, həmişə həqiqəti söyləyin və beynəlxalq təzyiqdən, beynəlxalq mediadan asılı olmayaraq, haqqınızda nə dediklərindən, sizi necə adlandırdıqlarından, sizi necə təhqir etmələrindən asılı olmayaraq, ölkəniz üçün doğru olanı edin”. Beləliklə, “prinsipial mövqe” və “ali dəyərlərə sadiqlik” də ideal siyasi lider modelinin əsas göstəricilərinə daxil olunur. Bu inamın, bu gücün mənbəyi ilk növbədə Azərbaycanın haqlı mövqeyidir. Burada bir daha kiçik haşiyəyə çıxaraq qeyd edək ki, “prinsipiallıq” əsla radikal təfəkkürə və demaqogiyaya məxsus olan keyfiyyət sayıla bilməz. Burada prinsipiallığı əvəz edən keyfiyyət qərəzdir”, - deyə A.Adil vurğulayıb.
Onun sözlərinə görə, mövzu ilə bağlı qeyd olunmalı önəmli məqamlardan biri Qərbdə artıq uzun illərdir ki, “nüfuzlu və xarizmalı siyasi lider” defisitinin yaşanmasıdır. Sözügedən amil Qərbin bəzi manipulyativ və spekulyasiya xarakterli bəyanatlarının əsas səbəblərindən biridir.
“Gübrə” və “dopinqlə” yetişdirilən Qərbin siyasi liderləri apriori olaraq xarizmatik lider ola bilməz. Məhz elə bu səbəbdən də onları xilas etmək naminə siyasi texnologiyalardan geniş istifadə olunur, habelə siyasi dövriyyəyə ənənəvi dəyərlər sistemini təhrif edən ultra liberal və amorf məzmunlu psevdodəyərlər salınır. Onlardan fərqli olaraq Azərbaycanda Prezident İlham Əliyevə siyasi texnologiyaların “sehrləri” arxasında gizlənməyə ehtiyac yoxdur. Biz bu obyektiv həqiqəti anlamalı, ifadə etməkdən çəkinməməli, bununla fəxr etməliyik.
“Dünya tarixində baş vermiş müharibələrə diqqət yetirsək açıq şəkildə görə bilərik ki, yalnız əsl Lideri olan xalqlar bu müharibələrdə qalib ola biliblər. Demaqogiya ilə lider olmaq mümkünsüzdür. Ucuz və məsuliyyətsiz demaqogiyalar cəmiyyəti yalnız uçuruma, daha dərin böhranlara sürükləyə bilər. Siyasəti şoudan, peşəkarlığı təlxəklikdən, prinsipiallığı manipulyasiyalardan, həqiqəti də ucuz demaqogiyadan ayırd etməyi bacarmalıyıq”, - deyə politoloq əlavə edib.
Xəbərin oxunma sayı : 1483
Analiz
Xəbərlər
-
Antiperspirantın içindən “patı” çıxdı - FOTO
-
Genetik Ehtiyatlar İnstitutunda nə baş verir? - 60-70 illik ağacları kəsirlər…
-
“Mən oturmuşam, pullar da gəlir“ - Şərurlu İsfəndiyar (VİDEO)
-
Zelenski nadir torpaq mineralları sazişindən geri çəkilmək istəyir - Tramp
-
Avtomobili qəza yerindən uzaqlaşdırmaq qayda pozuntusu hesab edilir? - VİDEO
-
“Ekrem İmamoğlu-İstanbulu fəth edən yunan” və ya “Ayasofyanın intiqamı” - TƏHLİL
-
İrandan Azərbaycana PUA ilə narkotik keçirirmək istədilər - Fotolar
-
Eldar Əzizovun qudası bizi blokadada saxlayır: Evimizə pəncərədən girib-çıxırıq - VİDEO/FOTO
-
Sərxoş halda yola kreslo qoyub oturdu, qadına ilişdi - Həbs edildi
-
“Donald Tramp İranı bombalamaq hədəsinə əməl etsə, güclü zərbə ilə üzləşəcək“ - Xamenei
-
Xankəndinin mərkəzində “edam otağı“ - VİDEO
-
Sabirabadda 10 gündə 3 körpə ölüb - Baş Prokurorluq araşdırır
-
Erməni atəşi altındakı kənd: Heç bir təxribat Qaraağac sakinlərini çəkindirmir (VİDEO)
-
Ukrayna heç vaxt NATO üzvü olmayacaq, Zelenski bunu anlayır - ABŞ lideri
-
Mehriban Əliyeva Soyqırımı Günü ilə bağlı paylaşım etdi - FOTO
-
Ermənistan tərəfinin təxribatçı cəhdlərinin qarşısı alınıb - RƏSMİ
-
Binəqədidə Gülüstan qəsəbəsində evləri su basıb - VİDEO
-
“Çukurun Yamacı varsa, Füzulinin də İlhamı var” paylaşımı ölümə səbəb oldu - Kriminal söhbətin TƏFƏRRÜATI
-
İlham Əliyev Azərbaycanlıların Soyqırımı Günü ilə bağlı paylaşım etdi - FOTO
-
Şirkət rəhbəri özünü komitə işçisi kimi təqdim edib - İş adamları zərərçəkmişdir
-
Bu il ali məktəblərə daha çox tələbənin qəbulu gözlənilir - VİDEO
-
31 mart Azərbaycanlıların Soyqırımı Günündən 107 il ötür
-
La Liqada ayın ən yaxşı oyunçusu açıqlandı - Bu, Mbappe deyil
-
64 yaşlı şirkət rəhbəri özünü komitə işçisi kimi təqdim edib - İş adamları zərərçəkmişdir
-
“Mahal“ MMC tikinti şirkəti sakinlər evdə olarkən mənzilləri sökür? - VİDEO
-
“Son 10 günündə baş verən küçə terroru soyğunçuluğu ört-basdır etmək cəhdidir” - Ərdoğan
-
Taksi sürücüləri AYNA-nın qaydalarına etiraz olaraq işə çıxmaqdan imtina edirlər - VİDEO
-
Xocalı soyqırımı erməni vəhşiliyinin bariz nümunəsidir
-
Masazırda heyvan qanı kanalizasiya suyuna qarışaraq küçəyə axır - VİDEO
-
“Netanyahu Orbanla qəzzalıların köçürülməsini müzakirə edəcək“ - The Times of Israel
-
İmamoğlunun telefonu araşdırıldı - Digər şübhəlilərlə əlaqəsi olub
-
“Putinə əsəbiləşmişəm” - Trampdan xəbərdarlıq
-
Aksesuar kimi aldığı patron başına iş açdı - Toğrul hava limanında saxlanıldı
-
Bəzi yollarda görmə məsafəsi məhdudlaşacaq - Xəbərdarlıq
-
Paytaxtın Səbail rayonunda yaşayış binasında yanğın olub - VİDEO
-
Ermənilər tarixin müxtəlif mərhələlərində soydaşlarımıza qarşı etnik təmizləmə, deportasiya və soyqırımı həyata keçirmişlər
-
15 kq narkotikə görə 13 il həbs - “TikTok“dakı iranlı 3 min vəd etmişdi
-
Türkiyə Azərbaycanda sülh və təhlükəsizliyə mühüm töhfə verir - Ərdoğan
-
“Bakıya bilet tapa bilmədim” - Allahşükür Paşazadə
-
11 yaşlı Uğurun köməyə ehtiyacı var - Fotolar
-
“Ağdam şəhəri ölkəmizin ən gözəl şəhərlərindən birinə çevriləcək“ - Vüqar Rəhimzadə
-
“Suriyaya qarşı sanksiyalar aradan qaldırılmalıdır“ - Türkiyə XİN
-
İlham Əliyev Şahbaz Şəriflə telefonla danışdı - Ramazan bayramı təbriki
-
Ermənistan ordusu təxribat törətdi, qarşısı alındı - Rəsmi açıqlama
-
Azərbaycan bu ölkəyə investisiyalarını 1 ildə 6900 dəfədən çox artırıb
-
Tayvan ABŞ-dan ilk F-16 qırıcısını aldı - Pekin hiddətləndi
-
“Kartdan kart“a köçürmə dayandırılır: Aprelin 1-dən yeni qayda tətbiq olunacaq
-
“Nar”ın dəstəyi ilə “Breyn Rinq”in yeni mövsümü başlayır - FOTO
-
Biləsuvarda polis əməliyyat keçirdi - Narkotik və silah-sursat aşkarlandı
-
Ceff Bezos evlənir - Milyon dollarlıq toyun təfərrüatları
-
Allahşükür Paşazadənin səhhətində problem yaranıb - Bayram namazına qatıla bilmədi
-
Pentaqon rəhbərinin imzaladığı gizli sənəd: Əsas təhdid Çindən gəlir...
-
“Başladığımız işləri davam etdiririk” - Ərdoğan
-
Səudiyyə Ərəbistanı Krallığının vəliəhdi İlham Əliyevi TƏBRİK ETDİ
-
10 aylıq Muradın yardımsevər şəxslərin dəstəyinə ehtiyacı var - FOTO
-
Putinin İnzibati İdarəsinə məxsus lüks maşın yandı - VİDEO
-
Suriyada yeni nazirlər and içdi - Aralarında tək qadın nazir odur
-
Bakıda bayram namazı qılınıb - FOTOLAR
-
Yarım milyonluq avtomobil ilə qəza şəraiti yaratdı - ANBAAN VİDEO
-
Qrenlandiya mütləq Amerika olacaq - Tramp
-
Mehriban Əliyevadan bayram təbriki - FOTO
-
Azərbaycanda Ramazan bayramı qeyd olunur
-
Ən bahalı futbolçuların rəmzi komandası - SİYAHI
-
Abşeronda mağaza satıcısına qarşı quldurluq edilib - VİDEO
-
Musiqi müəllimləri imtahan adıyla kütləvi ixtisara salınır - Cəsarət Valehovdan şikayət
-
Ramazan bayramından sonra qidalanma necə olmalıdır? - AQTA-dan açıqlama
-
Amerikadan Azərbaycana gətirilən avtomobillər bahalaşa bilər - VİDEO
-
“Qrenlandiya satılmır!” - ABŞ-a belə cavab verdilər
-
Bu binanın sakinləri qorxu içində yaşayırlar - Səbəb uçqun təhlükəsidir
-
Azərbaycan qadınları dünyanın ən sağlam qadınları sırasında - Qlobal araşdırma
-
Kartof niyə sürətlə bahalaşır? - Sabiq deputat “monopoliya var“ deyir
-
Prezidentdən Ramazan bayramı ilə bağlı paylaşım - FOTO
-
Bakıda sərnişin avtobusu iki maşınla toqquşdu - VİDEO
-
Yasamalda daha bir şirkət evləri mühasirəyə alıb: “RR Construction”dan şikayət
-
Azərbaycanda kiberhücumlar artıb: Boşluqlarımız nədir?
-
Myanmada zəlzələdə ölənlərin sayı 1700-ə çatdı - 3400-dən çox yaralı var
-
Azərbaycan və Türkiyə Prezidentləri telefonla danışdı - Ramazan bayramı təbriki
-
Bakıda müstəmləkəçiliyə qarşı mübarizə aparanlara dəstək üçün fləşmob keçirilib - Fotolar
-
Şahbaz Şərif İlham Əliyevi təbrik etdi - Ramazan bayramı münasibətilə
-
Mask ən ucuz qiyməti Azərbaycanda tətbiq edib - ŞOK rəqəmlər
-
Yemək zamanı su içmək zərərlidir? - Həkim DANIŞDI
-
“Bakı Metropoliteni“ blogerlərin yuvasına çevrilir - Vüsal Aslanov bu dəfə Nəsrullaha vəzifə verdi
-
Tailand və Myanmadakı zəlzələdə xəsarət alanlar arasında Azərbaycan vətədanşları var? - RƏSMİ
-
“Melissa Group”un rəhbərinə verilən ittiham məlum olub - 7 ilədək həbs edilə bilər
-
İlon Maskdan Azərbaycanla bağlı paylaşım - FOTO
-
Prezident Şəfiqə Məmmədovanı “İstiqlal” ordeni ilə təltif etdi - FOTOLAR
-
Tələbə dəm qazından zəhərlənərək ölüb - Naxçıvanda
-
Məhkəmə harın sahibkarı həbbsə göndərdi - Qalib Məmmədov barədə həbs qətimkan tədbiri seçildi
-
26° isti olacaq -Bayram gününün havası
-
Bakıda həbsdən çıxmış şəxs viski oğurladı - yenidən saxlanıldı
-
Mask ABŞ-nin baş kəşfiyyatçısı ilə görüşəcək - SƏBƏB
-
Dumanla bağlı yollarda görünüş məsafəsi məhdudlaşacaq - Xəbərdarlıq
-
31 minə aldığı ev başqasının çıxdı... - VİDEO
-
Azərbaycan hava limanlarında yaz-yay mövsümü - Cədvəl
-
Starlink Azərbaycanda - Rəsmən açıqlandı
-
Prezidentdən Şəfiqə Məmmədova ilə bağlı - Sərəncam
-
Ötən il Azərbaycana ən çox pul köçürən ölkələr - SİYAHI
-
Myanmada zəlzələdə ölənlərin sayı 1000-ə çatdı - 2400 yaralı
-
“Bu, İran üçün pis olacaq” -Donald Tramp
-
Şuşa və Xankəndidə Ramazan günlərində iftar çadırları qurulub - Fotolar
-
“Ən yaxşı məsləhətçim həyat yoldaşımdır” - Zelenski
-
Arıqlama dərmanı adı altında satılan təhlükəli preparatlar - SİYAHI
-
Baxçada işləyənlər sertifikasiyaya cəlb olunacaq - VİDEO
-
“Səhnə mənim məbədimdir“ - Aybəniz Haşımova
-
Dünya çempionatına vəsiqə qazandı, amma oynamaya bilər – İranı nə gözləyir?
-
Bakıda həbsdən çıxmış şəxs viski oğurladı - yenidən saxlanıldı
-
Ukrayna ABŞ-nin hərbi yardımını borc kimi tanımayacaq - Zelenski
-
Dağıdılan evin sakinlərinin aqibəti necə olacaq? - VİDEO
-
Bank kartlarınız cinayət işlərində istifadə oluna bilər - VİDEO
-
“Ana müxalifət artıq Qərbə yalvarır“ - Ərdoğan
-
Kredit faizlərinin ən yüksək olduğu rayonlar - SİYAHI
-
“Minsk Qrupunun artıq heç bir rolu qalmayıb” - Metyu Brayza
-
Ramazanın 29-cu gününün duası - İmsak və iftar vaxtı
-
“ Avropa İttifaqı ABŞ-la tarif danışıqları üçün güzəştlərin siyahısını hazırlayır“ - Bloomberg
-
“İsrailin Beyruta endirdiyi zərbələr atəşkəsi pozur“ - Makron
-
Quzu ətindən baha olan quzuqarnı: “Qiyməti 60 manatdır“VİDEO
-
Azərbaycanda şok hadisə: Kişi 11 yaşlı qardaşı qızını zorlayıb
-
“Yeni Klinika“nın direktoru həkimlərə “şərəfsiz“ dedi, sərt cavablar aldı - “Səhiyyə makleri”
-
Saç boyaları sonsuzluğa səbəb olur? - VİDEO
-
Aİ-nin “müşahidə missiyası” binoklla ərazilərimizə baxdı - VİDEO
TOP 10
ARXİV