AzFakt

Binəqədi rayonunda fərdi yaşayış evi obyektə çevrilib - Hacıbaba Babayevin saxta arayışı ilə...

Tendersiz 53 milyonluq sifariş! - AYNA-nın heyrət doğuran qanunsuzluğu üzə çıxdı

250 milyonluq dələduzluqda ittiham olunan azərbaycanlı iş adamı kimdir? - 11 şübhəli var

Pirallahıda DOST işçiləri MİS-ə transfer olunur - Maraqlı təfərrüat…

Türkiyə -““Böyük İsrail” savaşı - Azərbaycan nə etməlidir?

SOCAR rəsmisinin gizli eşq macərası Rumıniya mediasında - Ramil Əsədulzadənin şok görüntüləri

Qaradağ rayonunda qanunsuz daş karxanaları - Başçının müavini himayə edir?

Bir qrup adam ölkəyə gizli yolla mal gətirir - Şəbəkənin başında kimlər dayanır?

Büdcəyə quyu qazanlar - Füzuli rayon Mərkəzi Xəstəxanası “Otkat“ əməliyyatı...

Liderlər Ağ Evdə tarixi sazişi imzaladı - Birgə Bəyannamənin TAM MƏTNİ

Britaniyada Mahmudovlarla bağlı qalmaqal - Vəkillərinə rekord cərimə kəsildi...

Fransa kəşfiyyatının Bakıdakı məxfi işləri ifşa oldu - Əyləncəli tədbirlər təşkil edib...

“Bizim ərazimizdə icarədar ola bilməz” - Prezident nidanı qoydu!

“Heç vaxt işğalla barışmayın!“ - İlham Əliyev ukraynalılara məsləhət verdi

İnformatika müəllimlərinin çatışmazlığı: Problem haradan qaynaqlanır?


Tarix 04.10.25, 22:09	Font ölçüsü : - / +

Son illərdə rəqəmsallaşma və texnologiyaların sürətli inkişafı fonunda informatika fənninin tədrisi ön plana çıxıb. Lakin bu sahədə kadr çatışmazlığı, marker müəllim azlığı və digər sistemli problemlər var.

Dövlət İmtahan Mərkəzinin (DİM) sədri Məleykə Abbaszadə də bu yaxınlarda mətbuata açıqlamasında informatika müəllimlərinin azlığından və bu fənn üzrə marker-müəllimlərin kəskin çatışmazlığından şikayətləndi: "Biz təcrübəli marker-müəllim tapa bilmirik".

Nəzərə alsaq ki, DİM-in qərarına əsasən, 2023-cü ildən bəri I qrup üzrə informatika yönümlü (Rİ altqrupuna daxil olan) ixtisasların müsabiqəsində iştirak etmək istəyən abituriyentlər imtahanın II mərhələsində riyaziyyat və fizika fənləri ilə yanaşı, informatika fənnindən də imtahan verirlər, onda fənnin bu gün üçün əhəmiyyəti daha çox anlaşılar.

Bəs informatika müəllimlərinin çatışmamasında səbəb nədir? Problemi necə həll eləmək olar?

AzFakt.com mövzu ilə bağlı "Kaspi" qəzetinin məqaləsini təqdim edir:

"Ölkəmizdə marker ola biləcək müəllimlər az deyil"

Etibar Cəfərov adına 118 saylı tam orta məktəbin informatika müəllimi, Azərbaycan Gənc Müəllimlər Assosiasiyasının (AGMA) nəzdində fəaliyyət göstərən Gənc İnformatika Müəllimləri Birliyinin sədri Pərvanə Çopsiyevanın fikrincə, informatika müəllimlərinin çatışmazlığı və informatika üzrə marker müəllimlərin sayının azlığı təkcə texniki bir çatışmazlıq deyil, illərlə bu fənnə qarşı formalaşmış sistemli yanaşmanın nəticəsidir: "Dünyanın bir çox inkişaf etmiş ölkəsində innovasiya və texnoloji tərəqqinin təməli kimi tanınan informatika uzun illər Azərbaycan təhsilində ikinci planda qalmışdı. Bu vəziyyətin əsas səbəblərindən biri İT ixtisasını seçən abituriyentlərin ali məktəblərə qəbul zamanı informatika fənnindən imtahan verməmələri idi. Bu problemi qismən aradan qaldıran önəmli addımlardan biri I ixtisas qrupu üzrə qəbul imtahanlarına informatika fənninin əlavə olunması oldu. Bu qərar həm bu sahəyə marağı olan şagirdlərin ixtisasa yönəlməsinə şərait yaratdı, həm də informatikanın təhsil sistemindəki önəmini artırdı". P.Çopsiyevanın fikrincə, imtahanları illərdir təşkil olunan fənlərlə müqayisədə informatika fənni hələ yeni-yeni dirçəlir": "Lakin əminliklə bildirirəm ki, ölkəmizdə bu fənn üzrə kifayət qədər ixtisaslaşmış, işinin peşəkarı olan müəllimlər var. Bunun əyani sübutu informatika müəllimlərinin təhsilverənlərin sertifikatlaşdırılması prosesində göstərdikləri yüksək nəticələrdir. Bu statistika göstərir ki, ölkəmizdə marker ola biləcək müəllimlər az deyil. Sadəcə, onların müəyyən edilməsi və hazırlığı istiqamətində sistemli yanaşmaya ehtiyac var. Hesab edirəm ki, regionlarda fəaliyyət göstərən istedadlı müəllimləri bu prosesə cəlb etmək və onları mərkəzlə əlaqələndirmək lazımdır".

"Yoxlayıcı proqramlar yaradılsın"

İnformatikanın ən aktual və ən önəmli fənlərdən biri sayıldığını deyən Əməkdar müəllim, pedaqogika üzrə fəlsəfə doktoru Almaz Həsrətin fikrincə, elə informatika müəllimləri var ki, nəzəriyyəni əzbər bilsələr belə, praktik olaraq adi proqramda işləyə bilmirlər. Yəni praktik olaraq kompüterdə işləmək bacarıqları yoxdur: "Ali təhsil müəssisələrində ayrıca informatika ixtisaslı müəllim hazırlığındansa, bütün ixtisasların daxilində İKT məzmununu yüksək mənimsəmiş əsl informatika bilgili fənn müəllimlərin hazırlığına üstünlük verilməlidir. Ali təhsil müəssisələrində informatika müəllimliyi ixtisası adının yerində "müasir tədris texnologiyalar"ı ixtisası adı ilə fakültə olmalıdır".

Motivasiyanın yoxluğu

Şirvan şəhər Elçin İmanov adına 10 nömrəli tam orta məktəbin informatika müəllimi Çinarə Hüseynova bu sahədə müəllimlərin sayının az olmasını bir neçə amillə əlaqələndirir: "İlk səbəb peşəyə marağın aşağı olmasıdır. Müasir dövrdə informatika üzrə ixtisaslaşan gənclər əsasən özəl sektora - proqramlaşdırma, sistem inzibatçılığı, kibertəhlükəsizlik və digər sahələrə üz tuturlar. Bu istiqamətlər daha yüksək əməkhaqqı və peşəkar inkişaf imkanları təklif edir. Tədris mühitinin qeyri-cazibədarlığı da səbəblərdən biridir. Xüsusən region məktəblərində informatika kabinetləri ya yoxdur, ya da texniki baxımdan zəif təchiz olunub. Bu da müəllimlərin işləmək istəyini azaldır. Həmçinin motivasiya problemi var: müəllim maaşlarının nisbətən aşağı olması, ixtisasartırma və peşəkar inkişaf imkanlarının məhdudluğu sahəyə marağın azalmasına səbəb olur". Ç.Hüseynova bildirir ki, DİM-in qeyd etdiyi marker müəllim problemi də bu sahədə daha dərin struktur problemlərin göstəricisidir. Belə ki, informatika fənni üzrə marker olmaq üçün yüksək fənn biliyindən əlavə, testin qiymətləndirilməsi qaydalarını dərindən bilmək və analitik düşüncə tələb olunur: "Lakin mövcud müəllim heyətinin əksəriyyəti yalnız nəzəri biliklərlə kifayətlənir və praktiki bacarıqları ya zəifdir, ya da təkmilləşdirilməyə ehtiyac duyur. Müasir proqramlaşdırma dilləri, alqoritmlər və süni intellekt kimi sahələrə dair dərs materialları ya köhnədir, ya da kifayət qədər tədris olunmur. Müəllimlərin ixtisasartırma ehtiyacları nəzərə alınmır, tədris proqramları və kurikulumlar reallığa uyğun deyil".

Ç.Hüseynova hesab edir ki, mövcud vəziyyətdə müəllim maaşlarının artırılması və informatika müəllimlərinə xüsusi bonusların verilməsi, marker müəllimlər üçün intensiv təlim proqramlarının təşkili faydalı olardı.

Ç.Hüseynovanın fikrincə, informatika müəllimlərinin azlığı və marker çatışmazlığı ölkənin gələcəyini formalaşdıracaq rəqəmsal savadlı nəslin yetişməsi qarşısında ciddi bir maneədir: "Bu problem təkcə təhsil sisteminə deyil, bütövlükdə ölkənin texnoloji inkişafına da təsir göstərə bilər. Odur ki, bu sahədə islahatlar gecikdirilməməlidir".

Xəbərin oxunma sayı : 1258